Mimarlık ve insan faktörü…

Nusret Hızır demiş ki;

Kültür, insanın yaşamını olanaklandırmak için işlediği doğal ögelerin bütünüdür. İnsana, hiç değişmeyen doğada yaşama olanağı yoktur.

Aslına bakarsanız bana pek doğru gelmiyor, daha doğrusu bu söylemin doğruluğunu kabullenmek hoşuma gitmiyor. Zira insan doğal ögeleri işlemek adı altında, doğayı katlettiği olgusunu normalleştiriyor, dahası insan, aslında doğa ile uyumlu halde gayet iyi yaşamını sürdürebilen bir hayvan iken, artık doğada yaşama yetisini nesiller önce yitirmiş hale gelmiş durumda.

ajan-smith-morpheusCanlılar, yaşamak için belirli çevre şartlarına ihtiyaç duyarlar. Yanardağın dibinde yaşayan bakteriden, rezidansta filtre kahvesini yudumlayan insana kadar temelde her canlının çevre konusunda temel ihtiyaçları ve yaşam koşulları vardır. Her ne kadar biz “memeli” olduğumuzu iddia etsek de, meşhur Matrix filminde Ajan Smith’in Morpheus ile diyalogunda “insanları virüslere benzetme” tadında metaforu üzerinden devam etmeyi tercih edebilirim. Zira memeliler, yaşamak için kendilerini, çevre şartlarına göre değiştirip, evrim geçirebilirken, bizim evrim geçirme sürecimizden çok, çevremizi kendi düzenimize göre değiştirmemiz, doğal denge ile oynamamız gerçekten de, bizi memelilerden çok, virüslere yaklaştırmaktadır.

5448398232_0378cf8196_b

Brutal Architecture & Human Body – Voytek Ewski (Kaynak : Flickr)

Virüs dahi olsak, bir çevre yaratmak zorundayız, ve bu işin en temel unsuru ise yapı alanıdır. Öncelikle gereksinimler, ardından da keyif unsurları ile tetiklenen bir yapı oluşturma güdüsünün yansımasına mimarlık dersek, bir mimarın gereksinimleri malzeme bilgisi, aygıt kullanımı, imalat yöntemleri, statik, iklimlendirme, aydınlatma, ekolojik altyapı, uygulama teknikleri, ekonomik süreçler gibi olgular hakkında bilgilenmekten başlar. Oysa ki, günümüzde bir çok iç mimar ve mimar arkadaşımızın bu konularda yeterliliğinin olmadığını kabullenmek zorunda kalıyoruz.

Tabii bir de, 3D modelleme ve tasarım konusunda kendisini geliştiren, ancak mimari altyapı hakkında bilgisi olmayan kişilerin, mimarlık mesleğini göz ardı etmek, hatta gereksiz görmek gibi bir tavırları var ki, bu duruma en iyi cevabı Necati Cumalı vermiş;

Geri kalmış toplumlarda herkes, her işi yapabilir sanır kendini. Örneğin, ev yaptırırken mimarı gereksiz görür. Şiirin ne olduğunu da doğru dürüst anlamadığı için, alt alta satırlar sıralamakla şiir yazdığını sanır. Onun için her şey, üç beş dakikada yapılabilen bir iştir. (1977)

Biliyorum, her işi bilen bu arkadaşları uyarmak, sadece manasız tartışmalara yol açıyor, bu yüzden bu tür arkadaşlara faydalı olacak neredeyse tek yaklaşım “bilgisizliklerini yüzlerine vurmaktan” geçiyor. Çünkü bu tür yaklaşımlar sadece kişilere değil, müşteriye ve sektöre gerçekten zarar veriyor. Bilinçsiz veya ucuzu tercih eden müşteriler, belediyeler tarafından reddedilen projeleri ile ortada kalırken, bu işleri gerçekten yapan kişiler ise rekabet koşullarında zorluk çekiyorlar. Çünkü işi bilenin değerlendireceği ücret ile, bilmeyen arasında dağlar kadar fark olabiliyor.

Tüm bu konulara daha önce bir seminerde yer vermiştim, ve bu konuları dillendirdiğim zaman salondaki bazı arkadaşların rahatsız olmasını hiç unutamam. İç mimarlık fakültesinde okuyan bu arkadaşlar, okulda her şeyi öğrendiklerini sanıyorken, aslında proatikte neredeyse hiç bir şey bilmedikleri ile yüzleşmek zorunda kalmışlardı.

Sonuç olarak, insan, hem mimarinin temelinde, hem de üretiminde temel faktör. Aslına bakarsanız çevreye de, sektöre de zarar veren yine insan faktörünün ta kendisi. Bu sebeple, sürdürülebilir mimarlık olgusunu göz ardı etmeden, projeleri tasarlarken, sadece renk uyumu ve kaliteli render teknikleri ile yetinmek yerine, gerçek mimari bilgileri de projelerimize taşımamızda fayda olacaktır.

  • Mimari Görselleştirme

    Bu alanda yolunuz açık olur inşallah. Bizde kendi çalışmalarımız dışında sitemizde bu sektörde yer alan ve iyi çalışmalar çıkaran arkadaşlarımızında çalışmalarını paylaşmak istiyoruz. Bize gönderdiğiniz çalışmalarınızı sizin adınız ve sitenizin adı ile paylaşabiliriz.

hakanozerdem için bir cevap yazın Cevabı iptal et

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.